Pryderon am drethi ar fusnes

Mae Plaid Cymru wedi galw am newid sylfaenol yn y trethi a delir gan fusnesau, yn sgil adroddiadau fod llawer o fusnesau'n wynebu problemau.

Dywedodd John Dixon, ymgeisydd seneddol y Blaid ar gyfer Gorllewin Caerfyrddin a De Penfro, "Un o'r costau mwyaf i fusnesau yng nghanol ein trefi yw'r trethi. Mae hyn yn fath hynod o annheg o dreth, gan nad yw'n cyfateb o gwbl i elw'r busnes.

"Golyga hyn y gall dwy fenter debyg, mewn lleoliad tebyg, dalu'r un trethi - hyd yn oed os yw un yn gwneud elw da tra bod y llall yn colli arian. Gall hyn fod yn ergyd drom i rai busnesau - digon i'w cau. Ac nid yw'r dirwasgiad yn helpu ychwaith. Mae'r dreth hefyd yn gweithredu i atal busnesau rhag buddsoddi mewn gwella neu ymestyn eu swyddfeydd neu eu siopau er mwyn gwella eu gwasanaeth i'w cwsmeriaid. Mae unrhyw fusnes sy'n gwneud hynny'n debyg o wynebu bil treth uwch o ganlyniad. Mae'n bryd i ni ddiddymu'r dreth hon a gosod treth decach yn ei lle - treth sy'n seiliedig ar elw'r cwmni.

Cafodd Mr Dixon gefnogaeth gan un o gynghorwyr y Blaid yn y dref. Dywedodd Cyng Alan Speake, "Dwi wedi bod yn siarad â nifer o fusnesau yng nghanol Caerfyrddin. Maen nhw'n dweud wrthyf i eu bod yn cael anhawster mawr ar hyn o bryd. 'Dydy'r datblygiadau mawr sydd ar y gweill yn y dref yn helpu 'chwaith. Mae llawer ohonyn nhw'n dweud wrthyf i bod eu trosiant wedi lleihau ers i Heol y Gwyddau gau, gan i'r traffig waethygu sut gymaint. Maen nhw'n pryderu na fydd y cwsmeriaid hyn yn dychwelyd ar ôl i'r ffordd ail-agor.

Dywedodd arweinydd y Blaid ar y Cyngor Sir, Cyng Peter Hughes Griffiths, ei fod wedi ysgrifennu at fwrdd gweithredol y cyngor yn gofyn iddyn nhw a oedd unrhyw help y gallan nhw ei roi trwy ostwng y trethi dros dro. Dywedodd, "Rydyn ni i gyd yn gwybod fod pethau wedi bod yn anodd yn ystod y datblygu, a dwi'n meddwl y byddai o help petasai'r cyngor yn gallu ystyried unrhyw fodd posib o gynorthwyo busnesau. Wedi'r cyfan, os bydd unrhyw fusnes yn cau, mae'r cyngor yn colli'r cyfan o'r trethi gan y busnes hwnnw - gwell o lawer yw ei helpu i leihau ei gostau a chadw'r busnes yn fyw i'r tymor hir."