Galw am gasglu gwydr min y ffordd

Mae Cyng Alan Speake, o Dref Caerfyrddin, wedi galw am i Gyngor Sir Gâr gasglu gwydr min y ffordd. Dywedodd Cyng Speake, "Mae'r Cyngor Sir yn gwneud llawer i gasglu sbwriel a'i ailgylchu, ond ar hyn o bryd, nid ydynt yn casglu gwydr. Mae'r Cyngor yn beio rheolau Iechyd a Diogelwch, ond mae cynghorau eraill yn llwyddo i gasglu poteli ac ati yn ddi-drafferth.

"Er bod y Cyngor yn fodlon darparu mway o finiau mawr lle mae modd dod o hyd i safle, mae rhai pobl yn ei chael hi'n anodd mynd â'u gwydr i fan gasglu, yn arbennig pobl hŷn a'r rheiny heb gar. Mae'r cyngor yn llygad ei le yn dymuno cynyddu'r ganran o sbwriel a ailgylchir, ond credaf eu bod yn colli cyfle trwy beidio â gwneud mwy i helpu pobl."

Croesawu penderfyniad ar Ysgol Caeo

Mae penderfyniad Cyngor Sir Gâr i beidio â chau Ysgol Caeo wedi'i groesawu gan y gymuned leol. Roedd y Llywodraethwyr, y rhieni, a'r staff yn falch o glywed y penderfyniad ar ôl cyfnod o ansicrwydd. Dywedodd y Cynghorydd Sir lleol, Cyng Eirwyn Williams, "Dwi'n llongyfarch bwrdd gweithredol y cyngor am sylweddoli o'r diwedd ei bod yn gamgymeriad cau ysgolion bach cyn adeiladu'r ysgolion newydd. Dyma bwynt dwi wedi bod yn ei godi ers blynyddoedd.

"Mae'n gwbl annerbyniol gwasgaru plant dros nifer o ysgolion eraill, yn hytrach na rhoi cyfle iddynt ddatblygu fel aelodau'r un gymuned. Gobeithio y bydd yr awdurdod bellach yn mynd ati i ddarparu ysgol newydd i'r ardal, ac y bydd yr adran addysg yn rhoi'r holl gymorth angenrheidiol i'r ysgol barhau i ddarparu addysg o safon uchel i'r plant."

Nododd Cyng Williams hefyd fod y penderfyniad yn gyson â'r hyn y mae'r Blaid wedi bod yn galw amdano ers misoed, gan ddweud, "Rydym wedi dadlau'n gyson am foratoriwm ar gau ysgolion bach, ac, yn yr achos hwn, mae'r bwrdd gweithredol wedi gwneud y penderfyniad iawn."

Syndod ar gyflogau

Mae arweinwyr y Blaid yn Sir Gâr wedi mynegi eu syndod am lefel y codiadau cyflog a roddwyd i uchel swyddogion y cyngor. Cafwyd adroddiadau mewn papurau newydd yr wythnos ddiwethaf bod cyflog y Prif Weithredwr wedi cynyddu o £26,000 dros y tair blynedd ddiwethaf. Dywedodd yr adroddiadau hefyd fod nifer y staff sy'n ennill dros £80,000 wedi codi yn ystod y ddwy flynedd ddiwethaf o 13 i 21.

Dywedodd arweinydd grŵp y Blaid, Cyng Peter Hughes Griffiths, "Wrth gwrs fod angen swyddogion da i redeg ein gwasanaethau, ac mae Sir Gâr yn ffodus iawn o ran llawer y swyddogion sydd gyda ni. Ond mae'n rhaid i fi ofyn a oes angen talu cyflogau mor uchel â'r rhai sydd yn cael eu talu bellach. Cafwyd llawer o sylw yn ddiweddar i gyflogau ACau ac ASau etholedig, ond mae nifer cynyddol o brif swyddogion mewn llywodraeth leol yn derbyn cyflogau uwch na nhw.

"Ar adeg pan mae rhan fwyaf o staff y cyngor wedi derbyn cynnig codiad cyflog llawer yn is, sef 0.5%, ni allaf innau gyfiawnhau talu codiadau llawer yn uwch i'r prif swyddogion. Dwi'n gwybod ei bod yn bosib nad oedd yr adroddiadau yn hollol gywir, ac felly dwi'n ysgrifennu at arweinydd y cyngor, Cyng Meryl Gravell, yn gofyn am fanylion llawn o'r codiadau yn ystod y tair blynedd ddiwethaf. Mae'n annerbyniol nad oedd y rhan fwyaf o'r cynghorwyr wedi gwybod dim am hyn tan ddarllen amdano yn y wasg."

Ychwanegodd Cyng Dyfrig Thomas, dirprwy arweinydd y grŵp, "Mae angen i ni gael mwy o dryloywder ynghylch cyflogau, yn arbennig pan ddaw at brif swyddogion. Nid y cyngor sy'n rhoi'r codiadau hyn, ond y Bwrdd Gweithredol, mewn cyfarfodydd cyfrinachol. Y peth cyntaf y mae'r rhan fwyaf o'r cynghorwyr yn gwybod yw pan fyddan nhw'n darllen manylion yn y papurau newydd. All hynny ddim fod yn iawn, ac rydym yn gofyn am sefydlu panel sy'n cynrychioli pob grŵp ar y cyngor i adolygu cyflogau prif swyddogion y cyngor".

Pryderon am wariant ar gyhoeddusrwydd

Mae Plaid Cymru yn Sir Gâr wedi mynegi pryderon am y ffaith bod y cyngor sir ar fin gwario miloedd o bunnoedd yn ychwanegol ar gyhoeddusrwydd trwy gytuno contract gyda chwmni teledu i sefydlu sianel deledu ar y rhyngrwyd.

Dywedodd Cyng Peter Hughes Griffiths, arweinydd grŵp y Blaid ar y cyngor, "Ychydig iawn o wybodaeth sydd gyda ni fel cynghorwyr am y cynllun hwn, gan na fu'r drafodaeth yn agored i ni. Rydym yn gwybod mwy o ddarllen cofnodion Partneriaeth Sir Gâr nag yr ydym wedi'i chael gan y Cyngor Sir!

“Yn ôl cofnodion y Bartneriaeth ym mis Ebrill, sydd yn agored i bawb ar y rhyngrwyd, mae'r Bartneriaeth wedi neilltuo £10,000 tuag at y prosiect, ar yr amod fod y partneriaid eraill yn cyfrannu hefyd, ond nid oes unrhnyw sôn am gyfanswm y gost. Ond dwi'n gwybod fod Cyngor Sir Caint wedi gwneud rhywbeth tebyg - a'r gost iddyn nhw oedd £600,000!

"Rydym yn gwybod yn barod fod Cyngor Sir Gâr yn gwario mwy ar hunan-gyhoeddusrwydd na chynghorau eraill - yn ystod dirwasgiad, a chydag arweinwyr y cyngor yn cwyno'n ddibaid am ddiffyg arian gan y Llywodraeth, nid oes unrhyw esgus i gynyddu eu gwariant yn y maes hwn."

Cyngor yn anwybyddu ei bolisi ei hun

Mae cynghorydd Llwynhendy, Meilyr Hughes, wedi galw am arwyddion stryd newydd mewn rhan o'i ward, ar ôl i'r arwyddion presennol golli eu lliw dros amser. Dywedodd Cyng Bowen yr wythnos hon, "Dwi wedi galw am arwyddion newydd yn Heol Llandafen, Heol Pemberton, Heol Llwynhendy, a Heol y Gelli, lle mae llygredd y traffig wedi effeithio arnynt yn wael. O ganlyniad i ddatblygiadau diweddar yn yr ardal, mae Heol y Gelli bellach yn rhan o'r B4297, tra bod y ffyrdd eraill i gyf yn rhan o'r 'hen A484', sydd yn golygu fod angen ystyried yn ofalus lle yn union i roi'r arwyddion newydd."

Mae Cyng Bowen hefyd wedi tynnu sylw at y ffaith fod hyn yn creu cyfle i'r cyngor weithredu polisi sydd wedi'i anwybyddu hyd yma. "Polisi swyddogol y cyngor yw defnyddio'r fersiwn Gymraeg yn unig o'r enw lle mae hwnna wedi'i ddefnyddio ers peth amser," dywedodd Cyng Bowen. "Hyd yma, mae'r cyngor wedi codi arwyddion gyda'r ddau enw, ond, fel engraifft, dim ond Heol y Gelli sydd ei angen o dan bolisi'r cyngor ei hunan."